Jak zwiększyć skuteczność pierwszej pomocy w przypadku zadławienia?

Zadławienie ciężkie to stan bezpośredniego zagrożenia zdrowia i życia. W tej sytuacji poszkodowany desperacko potrzebuje natychmiastowego wsparcia. Kłopot w tym, że nawet prawidłowo przeprowadzona (krok po kroku) pierwsza pomoc jest skuteczna nie w 100%, ale 70%. Na szczęście istnieje jeszcze jedna metoda, która w połączeniu z protokołem „Basic Life Support” zwiększa szanse na uratowanie życia zagrożonego wskutek zadławienia.

Co to jest zadławienie?

Zadławienie to niedrożność dróg oddechowych wywołana przez znajdujące się w nich ciało obce. 

W przypadku dorosłych najczęstszą przyczyną zadławień jest nieuważne spożywanie posiłku czy rozmawianie w trakcie jedzenia. 

U dzieci (do 1. roku życia) do zadławienia dochodzi przede wszystkim wskutek połknięcia drobnego przedmiotu (monety, guzika, klocka itp.) nieopatrznie znajdującego się w zasięgu ich rączek. Innym powodem, dla którego małe niemowlaki krztuszą i dławią się (częściej niż dorośli) jest nieumiejętność prawidłowego przełykania. 

Na co z kolei ma wpływ niewykształcona koordynacja nerwowo-mięśniowa na poziomie gardła i w górnej części przełyku. Co to oznacza w praktyce? Dzieci w trakcie przełykania nie podnoszą języka na wysokość podniebienia. W odróżnieniu od osób dorosłych, które robią to odruchowo, mimowolnie.

Jak rozpoznać zadławienie?

Zadławienie może przebiegać lekko lub ciężko.

Zadławienie lekkie (częściowe)

Charakteryzuje się częściowym zamknięciem górnych dróg oddechowych przez ciało obce. Nie zagraża ono zdrowiu i życiu; dopływ tlenu do płuc jest utrudniony, jednak możliwy – poszkodowany samodzielnie oddycha i artykułuje dźwięki.

 Cechami charakterystycznymi zadławienia częściowego są:

• utrudniony i niespokojny oddech,
• zaczerwienienie twarzy.

Zadławienie ciężkie (całkowite)

Zadławienie całkowite oznacza zupełne zamknięcie górnych dróg oddechowych przez ciało obce. Oddychanie jest bardzo utrudnione, wręcz niemożliwe. W wyniku czego poszkodowany zaczyna się dusić, traci przytomność i przestaje oddychać.

Objawy zadławienia całkowitego to:

• uniemożliwiony oddech,
• zaczerwieniona skóra twarzy przybiera kolor siny,
• odkrztuszanie ciała obcego nie przynosi rezultatów.

Zadławienie – pierwsza pomoc w przypadku zadławienia lekkiego i ciężkiego

W przypadku zadławienia istnieje co najmniej kilka możliwości udzielenia pomocy poszkodowanemu. Metoda, której powinniśmy użyć zależy od stopnia zadławienia.

Przy zadławieniu częściowym, czyli lekkim, najlepszą pomocą wbrew pozorom, jest obserwacja sytuacji przy jednoczesnym zachęcaniu poszkodowanego do intensywnego kaszlu. To nierzadko najlepszy, bo naturalny – inicjowany przez organizm – sposób na samoczynne udrożnienie częściowo zamkniętych dróg oddechowych.

Jeśli sam kaszel nie przynosi rezultatu, a stan poszkodowanego pogarsza się –  REAGUJEMY!

Zadławienie ciężkie (całkowite) wymaga już od nas konkretnego działania.

1.Uderzenia w okolicę międzyłopatkową

• Stajemy za poszkodowanym, umieszczając swoją dłoń na jego klatce piersiowej, a następnie pochylamy go do przodu. Dzięki temu ciało obce nie przesunie się głębiej, w dół dróg oddechowych.
• Nadal podtrzymując poszkodowanego, wolną dłonią zwiniętą w „łódeczkę” wykonujemy pięć energicznych, posuwistych uderzeń w okolicę międzyłopatkową. 

2.Uciśnięcia nadbrzusza – chwyt Heimlicha

• Stajemy za poszkodowanym i obejmujemy go oburącz. Pamiętamy o stabilnej postawie, dzięki której będziemy w stanie utrzymać poszkodowanego w sytuacji, kiedy nagle straci on przytomność.
• Umieszczamy dłonie splecione w pięść pomiędzy pępkiem a końcem mostka poszkodowanego (pod mostkiem – uciskanie mostka lub żeber nie przyniesie dobrego efektu). 
• Pochylamy poszkodowanego w taki sposób, aby jego głowa znalazła się niżej pępka.
• Wykonujemy 5 energicznych uciśnięć nadbrzusza. Po każdym uderzeniu sprawdzamy, czy udało się nam udrożnić drogi oddechowe poszkodowanego.

3.Naprzemienne wykonywanie uderzeń międzyłopatkowych i uciśnięć nadbrzusza

Wykonujemy je według powyższych wskazań w sekwencji 5×5 (5 uderzeń, a następnie 5 uciśnięć).

4.RKO (resuscytacja krążeniowo-oddechowa)

RKO wykonujemy, gdy poszkodowany jest nieprzytomny oraz nie oddycha.

• Poszkodowanego układamy na równej, twardej powierzchni.
• Oburącz, kładąc jedną rękę na czole, drugą na żuchwie, ostrożnie odchylamy głowę poszkodowanego.
• Kciukiem i palcem wskazującym ręki od strony czoła zaciskamy miękkie części nosa poszkodowanego. Możemy również wykorzystać jednorazową maseczkę do sztucznego oddychania (dostępna w aptece).
• Podtrzymując brodę, rozchylamy delikatnie jego usta. 
• Wykonujemy 5 wdechów, po 1-1,5 sekundy każdy.
• Przy braku oddechu przechodzimy do standardowego RKO, czyli ucisków klatki piersiowej i wdechów ratowniczych (wykonywanych w stosunku 30:2).

Resuscytację krążeniowo-oddechową wykonujemy do momentu udrożnienia dróg oddechowych, lub przejęcia od nas tej czynności przez wykwalifikowane służby (albo w razie wyczerpania własnych sił – przez inną osobę).  Przed każdym wdechem ratowniczym koniecznie sprawdzajmy, czy wskutek wykonywanego RKO przywróciliśmy poszkodowanemu funkcje życiowe.

Zwiększ skuteczność pierwszej pomocy – użyj LifeVac!

W przypadku zadławienia ciężkiego warto mieć pod ręką LifeVac, urządzenie stworzone z myślą o ratowaniu ludzkiego życia – zarówno dzieci, jak i osób dorosłych. 

Jak działa LifeVac?

LifeVac wytwarza jednokierunkową siłę ssącą. Opatentowany zawór zapobiega przedostaniu się ciała obcego w głąb dróg oddechowych, a tym samym umożliwia wyprowadzenie go na zewnątrz. 

Urządzenie generuje niemal 6-krotnie większe ciśnienie niż podczas uciskania klatki piersiowej i ponad 10-krotnie większe niż manewr Heimlicha.

Jak stosować LifeVac?

Przyłóż – przyciśnij – pociągnij

1. Przyłóż maskę do twarzy obejmując szczelnie usta i nos.
2. Przyciśnij rączkę urządzenia w kierunku twarzy.
3. Pociągnij za rączkę do siebie.

Czy LifeVac jest bezpieczny?

Jak najbardziej! To urządzenie bezinwazyjne – pozbawione elementów, które należy umieścić w jamie ustnej. Możesz go używać do ratowania życia zagrożonego wskutek zadławienia u:

• kobiet w ciąży,
• dorosłych, w tym seniorów,
• dzieci (ważących powyżej 18 kg),
• osób niepełnosprawnych –  z dysfunkcją ruchu (leżących),
• osób borykających się z zaburzeniami przełykania (dysfagią).

LifeVac jest certyfikowanym urządzeniem do usuwania ciał obcych z górnych dróg oddechowych, które zostało zatwierdzone przez FDA (Agencję Żywności i Leków). Sklasyfikowany jako Medical Deviced Class I, od 2016 r. posiada certyfikat zgodności CE zgodnie z dyrektywą EC 93/42/EWG Unii Europejskiej po zarejestrowaniu w 2015 r. Urządzenie ratuje życie w Stanach Zjednoczonych, Anglii, Hiszpanii, Portugalii, Grecji, Francji, a od niedawna także w Polsce.

Przy zadławieniu (ciężkim) najważniejsza jest właściwa reakcja, czyli szybka i skuteczna pomoc. W skrajnych przypadkach oznacza to użycie sprzętu dedykowanego ratowaniu życia, czyli LifeVac. Upewnij się, że masz go zawsze blisko siebie w łatwo dostępnym miejscu. Przezorny, zawsze ubezpieczony, co więcej – zdolny uratować życie drugiego człowieka w sytuacji, kiedy nawet resuscytacja krążeniowo-oddechowa okazuje się nieefektywna.